Vernietiging van fysieke producten bij inbreuk op intellectueel eigendom

Naast archief- en datavernietiging verzorgen CA+ gecertificeerde bedrijven ook vertrouwelijke productvernietiging. Fysieke productvernietiging voorkomt dat afgekeurde producten, restpartijen, namaakartikelen, overstock of in beslag genomen goederen ongewenst in het handelsverkeer terecht komen. Met advocaat Mart Dijkstra van Dommerholt advocaten, gespecialiseerd in intellectueel eigendom, praten we over inbreuk op intellectuele eigendommen en eventuele vernietiging van fysieke producten. 

Wanneer is er sprake van inbreuk op intellectuele eigendomsrechten en wanneer vraag je om vernietiging?

‘In veel gevallen zegt de wet dat er sprake is van een inbreuk op een merk of een auteursrecht als iemand jouw product bijvoorbeeld heeft nagemaakt. Je kunt dan eisen dat de productie hiervan stopt. Aanvullend bestaat het recht om vernietiging van reeds geproduceerde namaakproducten te vragen.’

Hoe ben jij betrokken bij het proces om zeker te weten dat de namaak producten ook echt vernietigd worden?

‘Dat is wel een interessante vraag! Er zijn verschillende gradaties in het vernietigingsproces. Een heel concreet voorbeeld is een zending namaakproducten die wordt onderschept bij de grens. De vernietiging wordt geregeld via de douane.

Eigenlijk houdt onze rol als jurist vaak op bij het maken van de afspraak om te vernietigen. Op het moment dat we als juristen zelf dit proces ingaan, kan het zijn dat we een deurwaarder vragen om bij het vernietigingsproces aanwezig te zijn. De deurwaarder kan dan bevestigen dat de bewuste vernietiging daadwerkelijk heeft plaatsgevonden.

Het hangt ook een beetje af van de aard van de zaak en het beschikbare budget. Is er minder budget beschikbaar vragen we de wederpartij wel eens fotomateriaal van de vernietiging te tonen. In het geval van vernietiging via een bedrijf met CA+ certificering vragen we om een gratieverklaring van vernietiging Overigens denk ik dat veel mensen, niet weten dat je ook via een garantieverklaring de bevestiging kunt ontvangen.’

Is in de wetgeving helder vastgelegd aan welke eisen die vernietiging moet voldoen?

‘Vernietiging is natuurlijk een heel rekbaar begrip, daar kan natuurlijk van alles onder vallen. Kort geleden had ik een kwestie die ging over een product dat was samengesteld uit twee elementen. De tegenpartij beweerde dat het product namaak was en dat er dus inbreuk was gemaakt op zijn merk. Er kwam een verzoek voor de vernietiging. Wij zijn voor een deel meegegaan in de eis, maar natuurlijk kwam gelijk de vraag: hoe gaan we die vernietiging dan doen? Uiteindelijk is de keuze gemaakt om een element uit het product, dat bestond uit twee losstaande onderdelen, er af te halen. Dan heb je het dus niet over vernietiging van het gehele product.

In gerechtelijke uitspraken is een dictum opgenomen. Daarin staat precies aangeven wat er moet gebeuren als de rechter inderdaad concludeert dat sprake is van inbreuk en een verplichting tot vernietiging. Er staat dan vaak alleen in: ‘vernietiging’. Hoe: in de brand steken, in de prullenbak gooien, of professioneel laten afvoeren dat wordt niet meegegeven. Hier kan zeker nog bewustwording plaatsvinden.’

Lees verder onder de afbeelding.

Over hoeveel cases hebben we het per jaar?

‘In heel Nederland denk ik dat het gaat om ongeveer 20 zaken per week. De zaken die tot een rechtszaak leiden zijn er niet zo veel. Eigenlijk heeft elke intellectuele eigendomszaak wel met vernietiging te maken. De daadwerkelijke vernietiging wordt na het vonnis veelal onderling geregeld. Stel iemand die schrijft een boek, maar er wordt plagiaat gepleegd. Op verzoek van de eiser zie je dat die boeken uit de handel worden gehaald. Wij zien als advocaten meestal nooit meer wat er dan mee gebeurt, maar uiteraard weten we wel dat er dan vernietiging plaatsvindt maar niet hoe dat gebeurt. Het kan best zijn dat ze de boeken dan bij het oud papier doen of dat ze de boeken in brand steken. Dat is aan de eiser.’

Vorder jij wel eens vernietiging?

‘Ik heb toevallig nu een zaak lopen waarin ik dat mogelijk wel ga vorderen. Dat is een zaak die speelt in luxe goederen met een grote waarde. De wederpartij heeft een model van mijn cliënt nagemaakt, wij kunnen dat ook met grondige redenen aantonen. Ik kan hierin om vernietiging vragen. Aan andere kant in hoeverre wil je dat? Dat is ergens ook heel zonde natuurlijk om te doen en het is kapitaalvernietiging. Je kan ook om ‘afgifte’ vragen, een vordering die je vanuit het intellectueel eigendom kan instellen.

‘Een ander voorbeeld is van een cliënt met een redelijk bekend T-shirt-merk met teksten er op gedrukt. De wederpartij, had dezelfde teksten gebruikt op T-shirts en in de handel gebracht. Daar hebben we tegen opgetreden. Buiten de rechter om hebben we een schikking getroffen inclusief een boeteclausule bij herhaling en de vernietiging van die T-shirts. Je gaat er dan vanuit dat de wederpartij alles heeft laten vernietigen ook omdat we er een boeteclausule aan hadden gekoppeld. Toen een paar maanden later weer deze T-shirts op de markt verschenen hebben we er weer werk van gemaakt. Het is voor beide partijen bij een schikking dus van belang dat de producten ook daadwerkelijk vernietigd worden. Het heeft de wederpartij nu door de boete clausule veel geld gekost. Hier kan een adviserende rol van de advocaten van belang zijn.’

CA+ Certificering ganranties & Duurzaamheid

Als de T-shirts zoals Dijkstra hierboven beschrijft bij een CA+ gecertificeerd bedrijf waren afgegeven ter vernietiging, hadden ze niet meer terug op de markt kunnen verschijnen. Producten die ter vernietiging worden aangeboden (soms nog in de verpakking) bij een van de CA+ gecertificeerde bedrijven zijn geen afval, dit zijn grondstoffen voor andere hoogwaardige producten. Naast vertrouwelijkheid, staat duurzaamheid dus voorop bij de CA+ gecertificeerde bedrijven. Verpakkingsmaterialen en verschillende productonderdelen zoals textiel worden apart geshredderd zodat ze weer bruikbaar zijn, dus grondstoffen voor nieuwe producten: ‘Papier & karton naar papier’ en ‘fiber to fiber’. Zo kunnen ondanks de vernietiging de grondstoffen weer opnieuw worden gebruikt.

Door Ria Luitjes

©Van deze content mag niets zonder toestemming overgenomen worden. U kunt hiervoor contact opnemen met het FNOI en CA+ secretariaat. Het delen van dit interview via Sociale Media altijd mag, dat stellen wij zelfs zeer op prijs.